Voor veel juristen is het professionele leven een uitdaging. Werken tegen deadlines, snel je weg vinden in een hypercomplexe, voortdurend evoluerende wetgeving, voldoen aan de hoge eisen van cliënten en opdrachtgevers, en – voor wie zelfstandig werkt – proberen voldoende inkomsten of winst genereren. Voorwaar geen sinecure. Stress loert voortdurend om de hoek. Uit studies blijkt dat vooral advocaten kampen met een zeer hoge werkdruk. Zij ondervinden moeilijkheden om het werk te combineren met het privéleven. Ook voor rechters ligt de lat zeer hoog. Zowel het aantal dossiers dat zij moeten afhandelen als de maatschappelijke kritiek op hun werk, nemen gaandeweg toe. Dat zij ten prooi kunnen vallen aan burn-out of andere vormen van psychische druk of depressie wekt weinig verwondering. Het is wellicht geen toeval dat het eerste, voor juristen bedoelde, op mindfulness gebaseerde stressreductieprogramma al in 1989 door de Amerikaanse hoogleraar Jon Kabat-Zinn werd aangeboden aan Amerikaanse rechters. Sindsdien vonden mindfulness en contemplatieve praktijken zeer geleidelijk aan ingang in de juridische wereld.

Enkele jaren geleden werd in Zwitserland een referendum georganiseerd over de vraag of er nog minaretten mochten worden gebouwd op moskeeën. Op het ogenblik van het referendum konden er in heel Zwitserland vier minaretten worden geteld. Een meerderheid van de Zwitsers stemde voor een verbod op bijkomende minaretten.

In maart 2015 hield Pegida, de beweging tegen islamisering van het Avondland, zijn eerste manifestatie in Antwerpen. De aanhangers van Pediga ijveren onder meer voor gesloten grenzen.

Uit mediaberichtgeving blijkt dat nogal wat mensen ongerust zijn over de toestroom van vluchtelingen in ons land. Wie in de buurt van opvangcentra woont, blijkt niet altijd even gelukkig met de gang van zaken.

Het staat mij nog levendig voor de geest, al is het jaren geleden. Op een zonnige, winterse, ijskoude dag bezochten we in Parijs het musée Guimet, het nationaal museum voor Aziatische kunsten. Indrukwekkend. Wat mij het meest is bijgebleven zijn de tijdloze beelden van boeddha’s, goden en avatars. Ze stralen een deugddoende rust uit. En velen glimlachen. Een diepe, ondoorgrondelijke glimlach waarmee ze naar de wereld kijken. Of niet kijken. Het is immers niet altijd duidelijk of de ogen open of gesloten zijn. Je weet niet of ze met hun fysieke ogen waarnemen wat zich voor hen afspeelt, dan wel met een soort derde oog toegang hebben tot een dimensie die door de meesten onder ons zelden wordt verkend.

Ik herinner mij het tafereel nog tot in de details. Een witte zwaan beweegt eindeloos traag op het wateroppervlak. Achter haar buigt het riet lichtjes mee met de wind. Een zachte bries doet de bladeren ruisen. Vogels fluiten. Een vlinder fladdert van bloem naar bloem. Wat ik zie en hoor is perfect in harmonie, maar ik benoem het niet zo. Ik benoem niets. Ik denk niets. Ik ben daar aanwezig op die plek. Zonder meer. Zonder waarom. Zonder oordeel en zonder zorg. Ik ben daar aanwezig. Ik ben net als de zwaan, het riet, de natuur. Ik ben in harmonie met mezelf en met de omgeving. Wat een kostbaar moment. Het moment dat ik mij het best herinner van onze fietsvakantie in Limburg.